Yalvaç İlçesi Hakkında Genel Bilgi
1- İlçenin tarihi
Yalvaç’ın tarihi, tarih öncesi devirlere kadar inmektedir. Firigyalılar’dan kaldığı sanılan tarihi Men Tapınağı ilçenin en eski yerleşim bölgesidir. Roma zamanında etkin bir yer olan Yalvaç’ın o dönemdeki adı Pisidia Antiocheia adını Helenistik dönemi krallarından Selevkoskar’dan almıştır. Roma döneminde etkin bir askeri üs olan Antiocheia’nın tarihi doğu Roma’dan kurulması ile değişmiştir. Bizans döneminde Arap ve Türk akınlarına maruz kalan Anadolu’nun genel durumuna paralel olarak Pisidia Antiocheia’sının parlak dönemi sona ermiştir.
1176 yılında yapılan Myriokephelon savaşından sonra Yalvaç Türklerin eline geçmiştir. Anadolu Selçuklu Hamitoğlu Beyliği ve Osmanlı Dönemlerini yaşayan Yalvaç’ta 1864 yılında belediye teşkilatı kurulmuştur. Osmanlı döneminde kısa bir dönem Konya iline bağlanmışsa da Cumhuriyet Döneminde tekrar Isparta iline bağlanmıştır.
Bugün merkez nüfusu 35.000, kasabalar nüfusu 50.000, köylerde yaşayan nüfus yaklaşık 15,000 olmak üzere toplam 101.228 nüfusu sahiptir. Şarkikaraağaç ve Gelendost ilçelerinde hinterlandına dahildir.
2- Eğitim Durumu
Yalvaç ilçesi köklü bir eğitime sahiptir. Yalvaç’lı eğitime verdiği önemle haklı bir gurura sahiptir. Kurtuluş Savaşı yıllarında ortaokulu yapmış liseyi kendi imkânları ile özel okul olarak açmıştır.
Bugün Yalvaçta Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı kurumlarda 43 ilköğretim, 10 lise, 513 öğretmen ve 8.477 öğrenci mevcuttur. Yükseköğretim olarak Yalvaç Meslek Yüksekokulu, Yalvaç Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Yalvaç Büyükkutlu Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu vardır. İlçede okuma oranı %99’un üzerindedir. Ayrıca yaygın eğitim kurumları olarak da Halk Eğitim ve Çıraklık Eğitim merkezleri bulunmaktadır.
3 -Turizm
Yalvaç son zamanlarda yaygınlaşan inanç turizminin önemli merkezlerinden birisi olmaya adaydır. Hristiyanlığın önemli isimlerinden birisi olan St Paul’un ilk vaazını verdiği yer olarak bilinen Yalvaç hristiyanlığın önemli hac merkezlerinden kabul edilmektedir. Son yıllarda artan turist sayısı bunun bir göstergesidir. Ayrıca antik Pisidia Antiocheia şehir kalıntılarıyla kutsal Men Mabedi Harabeleri önemli turizm kaynaklarındandır. Yalvaç’ın turizm potansiyeli hem Yalvaç Meslek Yüksekokulu’nda iki program açılmasına hem de Yalvaç Büyükkutlu Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu’nda turizmle ilgili bir bölüm açılmasına esin kaynağı olmuştur.
4-Ulaşım
Yalvaç doğusunda Akşehir (Konya), batısında Senirkent, kuzeyinde Çay ve Sultandağı (Afyon), güneyinde Şarkikaraağaç ve Gelendost ilçeleri ile çevrilidir. Isparta’ya 105, Konya’ya 180, Afyon’a 110 kilometredir. Şehirlerarası bağlantısı ve en yakın tren yolunun bulunduğu Akşehir’e ise 50 kilometredir. Şehirler arası bir otobüs firması, il merkezine ve Akşehir’e, ayrıca 3 firma ile ulaşım sağlanmaktadır. En yakın havaalanı Isparta-Burdur havaalanıdır. Yaklaşık 100 kilometredir.
5-Sağlık Hizmetleri
Devlet Hastanesi 1954 yılından bu yana hizmet vermektedir. Hastane binası 4 katlı olup, ayrıca bir poliklinik binası, bir idare binası ve bir acil servis binası olmak üzere 3 adet ek binada hizmetlerini sürdürmektedir. Yatak sayısı 75’tir. Doğum ve çocuk Hastanesi 1998 de kurulmuştur. İlçe Sağlık Grup Başkanlığı, Toplum Sağlık Merkezi, Verem Savaş Dispanseri, Merkez 1 Nolu Aile Sağlık Merkeziyle sağlık alanında hizmet vermektedir.
6-Kültür ve Sanat
Kütüphanenin kuruluşu 1892 yılına kadar inmektedir. Başlangıçta 651 yazma ve basma eserle kurulmuştur. 1923 yılında Maarif Nezaretine bağlanmıştır. Kütüphane bugünkü modern binasına 1972 yılında taşınmıştır. Kütüphanedeki kitap sayısı 2008 aralık ayı itibariyle 36.089’dur. Yıllık süreli yayın aboneliği 36 olup yıllık ziyaretçi sayısı60.086’dır. Kütüphane 240 m2 lik okuma salonuyla ziyaretçilerine hizmet vermektedir. Yine 2008 yılı itibariyle ödünç kitap servisinden yararlanan okuyucu sayısı 9911’dir.
Yalvaç Müzesi Yalvaç tarihi kadar eski ve zengin eserlerin sergilendiği, Türkiye’mizin de önemli kültür merkezlerinden biridir. 1950’li yıllarda kurulmuş, bugünkü binasına 1966’da taşınmıştır. Müzede 3021 arkeolojik, 16.677 sikke, 2234 etnografik eser sergilenmektedir. 2008 yılındaki ziyaretçi sayısı 3.955 olup geliri 3.453Ir’dır.
Ayrıca Pisidia Antiocheai antik kentini ziyaret eden turist sayısı 17.619, tahsil edilen gelir ise 37.836 Türk Lirasıdır.
7-Ekonomik Durum
İlçe ekonomisine hakim olan sektör ticarettir. İlçe tarihi el sanatlarının yaygın olduğu bir merkezdir. Ancak el sanatlarının canlılığını yitirmesi üzerine geniş bir pazarcı esnafı oluşmuştur. Sayıları 300 civarında olan tabak esnafından ve tabakhaneden bu gün bir elin parmakları kadar dükkân ve esnaf kalmıştır. Üç tanesi orta ölçekte olmak üzere konfeksiyon atölyeleri vardır ve ilçenin lokomotif sektörünü oluşturmaktadır.
Ticari ve Sınaî faaliyetler eski ve yeni sanayi bölgelerinde yapılmakta olup, orta ölçek üretim yapan atölyeler mevcuttur. (Kalorifer kazanı, elektrik malzemesi üretimi gibi) Diğer sektörler hayvancılık ve tarımdır. Tarım sektöründe de bilhassa son zamanlarda meyve üretimi artmıştır.